ކޮލަމް އައްޑޫ ވާހަކަ: އައްޑޫ ސިޓީގެ ބްރިޖާއި ހަވާލުވާނީ ކޮން ކެންޑިޑޭޓެއް؟

އެއްފަސް ކުރުމަކީ ގަދަފަދަ ބާރެކެވެ! ހެހެ. އަޅުގަނޑުގެ އަމިއްލަ "ހަރު" ބަހެކެވެ. ތެދެކެވެ. ހުޅުލެ އާއި ހުޅުމާލެ އާއި މާލެ، ބްރިޖަކުން ގުޅާލައި، އެއްފަސް ކުރުން ވެގެން ދިޔައީ މިތިން ރަށަށް ގެނުވި ވަރުގަދަ ވިޔަފާރީގެ ބާރަކަށެވެ. އިގްތިސޯދީ ބާރަކަށެވެ. ތަރައްޤީގެ ބާރަކަށެވެ. މާލެ، ވިލިމާލެ، ތިލަ ފުށި، އަދި ގުޅީ ފަޅު ބްރިޖް ތަކަކުން ގުޅާލުމަށް މިހާރު ފަށާފައިވާ ބިޔަ މަޝްރޫއަކީ ވެސް އެއްފަސް ކުރުމުގައި ހުރި ގަދަފަދަ ބާރު ދައްކުވައިދޭ މަސައްކަތެކެވެ. ބިޔަ، ބޮޑު މިމަސައްކަތް ކުރަނީ ދިވެހި ރައްޔިތުންގެ ފައިސާއިންނެވެ. އެހެން ކަމުން ރާއްޖެތެރޭ ބައެއް ރަށްރަށުގެ މީހުންވެސް މިހާރު އެއްފަސް ކުރުމާއި ބްރިޖުގެ ވާހަކަ ދައްކައި، ސަރުކާރުގައި، ބްރިޖް ތަަކަށް ޑިމާންޑް ކުރަން ފަށައިފިއެވެ.

ހުވަދޫ އަތޮޅު އުތުރުބުރީ ވިލިގިލިން އެއަތޮޅު ކޫއްޑޫ އަށް ބްރިޖެއް އެޅުމަށް އެއަތޮޅު މީހުންނާއި، އެއަތޮޅަށް ނިސްބަތްވާ މަޖުލިސް މެމްބަރުން ސަރުކާރަށް ޕްރެޝަރުކުރާތާ ދުވަސްތަކެއް ވެއްޖެއެވެ. އެ ޕްރެޝަރާއި އެކު ރައީސް ސޯލިހު ވަނީ އެކަން އެގޮތަށް ކޮށްދެއްވާނެ ކަމަށާއި، ބްރިޖެއް އަޅުއްވާނެ ކަމަށް ވިދާޅުވެފައެވެ. އެބްރިޖް އެޅުމުގެ ދިރާސާ އަށް ސަރުކާރުން ވަނީ ބަޖެޓްވެސް ކޮށްފައެވެ. ވިލިގިލީ ރައްޔިތުން އެއްފަސްވެ ބްރިޖް އަޅަން ސަރުކާރަށް ޕްރެޝަރު ކުރާ އިރު އައްޑޫ ސިޓީގެ ހުޅުދޫ އާއި މީދޫ މީހުންގެ ވިސްނުން ހުރީ ބައިބައި ވުމަކީ ގަދަފަދަ ބާރެއް ކަމަށެވެ.

ތެދެކެވެ! ހުޅުދޫ އާއި މީދޫ، އައްޑޫ ސިޓީ ކައުންސިލުން ވަކިވެ ވަކި ކައުންސިލެއް ހެދުމުން އެދެރަށުގެ ބޮޑެތި ބައެއް މީހުނަށް ރަށު ކައުންސިލުން ވަޒީފާ ލިބިދާނެއެވެ. ނަމަވެސް އެ ދެރަށަށް އެންމެ ފައިދާ ބޮޑީ އައްޑޫ ސިޓީއިން ވަކިވުން ތޯއެވެ؟ ނުވަތަ ބްރިޖަކުން ހުޅުމީދު އާއި ހިތަދޫ ގުޅާލައި، އައްޑޫ ސިޓީ އެއްފަސް ކުރުމުން ބާވައެވެ؟

އައްޑޫ ސިޓީ ކައުންސިލުން ހުޅުމީދޫ ވަކިވިއަސް އެދެރަށުގެ ރައްޔިތުން ޙިދުމަތް ހޯދާނީ ހަމަ ގަން އެއާޕޯޓާއި އައްޑޫ އެކުއެޓޯރިއަލް ހޮސްޕިޓާލުންނެވެ. އެދެރަށުގައި އެފެންވަރުގެ ވަކި ހޮސްޕިޓަލަކާއި ވަކި އެއާޕޯޓެއް ނާޅާނެއެވެ. އެހެންކަމުން އިތުރު ކައުންސިލެއް ހަަދައިގެން ވަކިވެގަތުމަށް ވުރެ އައްޑޫ ސިޓީގެ ހުރިހާ ރަށަކަށް ވެސް ފައިދާ ބޮޑީ ބައިބައި ނުވެ، އެކަތިގަނޑަކަަށްވެ، އެއްފަސްވެ، ގަދަފަދަ ބާރަކުން ދަރުބޮނޑި އެކީގަ ބަދެލުމުންނެވެ.

ރައީސް އިބްރާހިމް މުހައަމަދު ސޯލިހު 2018 ވަނަ އަހަރުގެ ރިއާސީ އިންތިހާބަށް ވާދަކުރެއްވި ދުވަސްވަރު، އައްޑޫ ރައްޔިތުން އެދޭ ތަރައްޤީގެ ތަސައްވުރެއް، ނޫހެއްގައި، އަޅުގަނޑު ލިއުނީމެވެ. އެލިއުމުގެ އެންމެ އުސް އައްޔަކީ އައްޑޫ ސިޓީ ހިތަދޫ އިން އެސިޓީގެ ހުޅުމީދޫ އަށް، ބްރިޖަކުން، ގުޅާލުމުުގެ ވާހަކައެވެ. އެފަދަ ބްރިޖަކީ މައިގަނޑު ގޮތެއްގައި ތިލަ މޫދުން، ފަޅުތެރެއިން، ފަރުމަތިން ހިއްކާލެވޭނެ ހައިވޭ އެކެވެ. މާކަނޑު ހުރަސްކޮށް އަޅަންޖެހޭ ބްރިޖް ވަރަށް ވެސް ކުޑައެވެ. އެއީ އައްޑު އަތޮޅުގެ ކުޑަ ފަޅުރަށެއް ކަމުގައިވާ ކަނޑިހެރައިގެ ދެފަރާތުން އޮތް ދެކަނޑުއޮޅި ހުރަސްކޮށް އަޅާ ކުރު ބްރިޖް އެކަންޏެވެ. އެފަދަ ކުޑަ ބްރިޖަކާއި އެކު މިފަދަ ހައިވޭ އަކުން އައްޑޫ ސިޓީ އެއްފަސް ކޮށްލެވިއްޖެ ނަމަ މުޅި ސިޓީ އަށާއި، އާއްމުކޮށް މުޅި ރާއްޖެއަށް ގުނައި އަދަދު ނުކުރެވޭ ވަރުގެ ބޮޑެތި އިގްތިސޯދީ ކުރިއެރުމާއި ތަރައްޤީ އަންނާނެކަން ޔަޤީނެވެ.

2018 ވަނަ އަހަރު ރިއާސީ ކެމްޕެއިން ދުވަސްވަރު އަޅުގަނޑު މި ބްރިޖުގެ ޙިޔާލް ތަކުރާރުކޮށް ފާޅުކުރުމުން ވެސް ރައީސް ސޯލިހު އެވާހަކަ ނުދައްކަވައެވެ. ނަމަވެސް ރައީސް ޔާމިން އައްޑޫ ގައި ވާހަކަ ދައްކަވަމުން، އެމަނިކުފާނު ހޮވިވަޑައިގެންފިނަމަ އައްޑޫ ސިޓީ ބްރިޖަކުން އެއްފަސް ކޮށްދެއްވާނެ ކަމުގައި ވިދާޅުވި އެވެ. ކަންދިމާކުރި ގޮތުން ރައީސް ކަމަށް ހޮވި ވަޑައިގަތީ ރައީސް ސޯލިހެވެ. އަދި ހީކުރެވުނު ގޮތަށް ރައީސް ސޯލިގެ ވެރިކަމުގައި އައްޑޫގައި ބްރިޖެއް ނާޅައެވެ. އަދި އަޅާނެ ހެނެއް ހިއެއްވެސް ނުވެއެވެ. އޭގެ ހަތަރު އަހަރު ފަހެވެ. 2023 ގެ ރިއާސީ އިންތިހާބަށް އެއް އަހަރަށް ވެއްޖެއެވެ. ރައީސް ކަމަށް ކުރިމަތި ލައްވާނެ ކަމަށް އިޝާރާތް ކުރައްވާފައިވާ ކެންޑިޑޭޓުންގެ އަދަދު ގާތްގަނޑަކަށް ދިހައެކަށް އަރައެވެ. މީގެތެރެއިން އައްޑޫ ބްރިިޖާ ހަވަަލުވާނީ ކޮން ކެންޑިޑޭޓެއް ބާވައެވެ؟

އައްޑޫ ސިޓީގެ ބްރިޖް އެޅުމުގެ މަޝްރޫއު، މެނިފެސްޓޯއެއްގައި ހިމަނުއްވާނީ ކޮން ރިއާސީ ކެންޑިޑޭޓެއް ބާވައެވެ؟ ރައީސް ސޯލިހު ތޯއެވެ؟ ރައީސް ޔާމީން ތޯއެވެ؟ ރައީސް ނަޝީދު ތޯއެވެ؟ ޤާސިމް އިބްރާހިމް ތޯއެވެ؟ ޑރ. މުނައްވަރު ތޯއެވެ؟ ކާނަލް ނާޒިމް ތޯއެވެ؟ އުމަރު ނަސީރު ތޯއެވެ؟ މި އާޓިކަލް ވިދާޅުވެފައި ޖާބިރުގެ ރިއާސީ މެނިފެސްޓޯގައި އައްޑޫ ބެރިޖްގެ ވާހަކަ ނުހިމަނާނެނަމަ ކިތައްމެހާވެސް ރަނގަޅެވެ. ޖާބިރަށް އެފަދަ ބްރިޖެއް އެޅުއްވޭނީ ކާށިދޫއާއި މާލެ، ކޭބަލް ކާރުން ގުޅާލެވުނު ދުވަހަކުންނެވެ! ޖާބިރާއި ސަންޓްރެވެލް ޝިޔާމްގެ ވާހަކަ ބާއްވާފައި ދެން ތިއްބެވި ހަތް ވަރަކަށް ކެންޑިޑޭޓުންގެ ތެރެއިން އައްޑޫ ސިޓީ އެއްފަސް ކުރުމުގެ ބްރިޖާއި ހަވާލުވާނީ ކޮން ބޭފުޅެއް ބާވައެވެ؟ އެބޭފުޅަކަށް އައްޑޫ ސިޓީ ރައްޔިތުންގެ ވޯޓު ލިބުން ވަރަށް ކައިރިއެވެ.

މިފަދަ ބްރިޖެއްގެ ދިގުމިނާއި، ކަނޑިހެރައިގެ ދެފަރާތުންވާ ކަނޑު އޮޅީގެ ދިގު މިނާއި، އެކަނޑުގެ ފުން މިނާއި، ބްރިޖް އަޅަންދާނެ ކަމަށް އަނދާޒާ ކުރެވޭ ބަޖެޓާއި، މަސައްކަތަށް ހޭދަވާނެ ކަމަށް ލަފާ ކުރެވޭ މުއްދަތު ހިމެނޭ ގޮތަށް އަންދާސީ ރިޕޯރޓްތައް މިހާރުވެސް އައްޑޫގެ ބައެއް ފަރާތްތަކުން ހަދާފައި އެބަހުއްޓެވެ. އެފަދަ ފަރާތްތަކާއި ވާހަކަ ދައްކައިގެން ކޮންމެވެސް އެއް ކެންޑިޑޭޓަކު މިކަން ސީރިއަސް ކޮށް ނަންގަވަން އެބަޖެހެއެވެ. މިއީ ލިބެން އޮތް ވޯޓުގެ ބޮޑު ރަންގަނޑެކެވެ. ވޯޓު ލިބުން ކައިރީ މުދާގަނޑާ އެންމެ ފުރަތަމަ ހަވާލުވާ ފަރާތަކަށެވެ.

2018 ވަނަ އަހަރުގެ އިންތިހާބްގެ ކުރިން، 18 ސެޕްޓެމްބަރ 2018 ގައި، އޮންލައިން ނޫސް "އައްޑޫ ލައިވް" ގައި އަޅުގަނޑު ލިއުނު ލިއުމަކުން ތަންކޮޅެއް މިތާގައި ހިއްސާ ކޮށްލާނަމެވެ:

"އަހަރަކީ 2023 އެވެ. އެއީ އެއަހަރުގެ އޮގަސްޓް މަހުގެ 28 ވީ ހޯމަ ދުވަހުގެ ހަވީރުގެ ވަގުތެވެ. ރައީސުލް ޖުމްހޫރިއްޔާ އޮނަރަބަލް އަލްފާޟިލް އިބްރާހިމް މުހައްމަދު ސޯލިހްގެ އަތްޕުޅުގައި އޮތް ސްމާޓް ޓެބްލެޓެއްގެ ފިތަކަށް ފިއްތާލެއްވުމާއި އެކު އައްޑޫސިޓީގެ "ރައީސް ނަޝީދް ބްރިޖް" ހުޅުވިގެން ދިޔައީ އެވެ. މިބްރިޖަކީ ކަނޑިހެރަގެ ދެފަރާތުން އޮތް ދެ ކަނޑުއޮޅި މަތިން އަޅާފައިވާ ބުރިޖެކެވެ. ބްރިޖްގެ އަނެއްބަޔަކީ ހަޤީގަތުގައި ބްރިޖެއް ނޫނެވެ. އެއީ ބިން ހިއްކައިގެން އަޅާފައިވާ ހައިވޭ އެކެވެ. ކަނޑިހެރައިގެ ދެފަރާތުން އޮތް ކަނޑުއޮޅި މަތިން އަޅާފައިވާ ބްރިޖްގެ ދިގުމިނަކީ ގާތްގަނޑަކަށް އެއް ކިލޯ މީޓަރެވެ. އެއީ ސިނަމާލެ ބްރިޖަށް ވުރެ ކުރު ބްރިޖެކެވެ. ހަވީރުގެ ރަތްވިލާގެ އަސަރު އުޑުމަތިން އެވަގުތު ފެނެއެވެ. އަސުރުމާ ކުލައިގެ ވިލާތަކުގެ ކުލަ ކެނޑި، އުޑުމަތިން ފެންނަން ހުރީ ރީނދުލާއި ރަތްކުލައިގެ ވިލާތަކެވެ. ބްރިޖުގެ ދެފަރާތުން ފެހި ކުލައިގެ ގަސްތައް ފޯދިގެން އަރާފައި ހުއްޓެވެ. ބްރިޖް މަތީގައި ތިބި ރައްޔިތުންނަށް އައްޑޫ އަތޮޅު ހިތަދޫ ފަރުމަތިން އޮމާން ރާޅުތައް އައިސް ބްރިޖް ކައިރިއަށް ބީއްސާލާ މަންޒަރު ފެނެއެވެ. ކޯލިޝަންގެ ފަސްއަހަރުގެ ރިއާސީ ދައުރު ނިމިގެންދާއިރު އައްޑޫ ސިޓީ ވަނީ މުޅި ރާއްޖޭގެ ބަގީޗާ-ސިޓީ ގެ ގޮތުގައި ތަރައްގީ ކުރެވިފައެވެ!"

މިއީ، މީގެ ހަތަރު ވަރަކަށް އަހަރު ކުރިން އަޅުގަނޑާއި އައްޑޫގެ ބައެއް ރައްޔިތުން އެމް.ޑީ.ޕީ ގެ ސަރުކާރާ މެދު ދުށް ހުވަފެނެވެ. އިބޫ ސޯލިހާއި ފައިސަލް އެހުވަފެން ހަޤީގަތަކަށް ހައްދަވައި ދެއްވާނެ ކަމުގައި ދެކިގެންނެވެ. ނަމަވެސް އެހުވަފެން މިއަދު ވެފައި މިވަނީ ބިލާހަކަށެވެ. އަޅުގަނޑުގެ މިހުވަފެން، އަދި އައްޑޫ ރައްޔިތުންގެ މިހުވަފެން ހަޤީގަތަަކަށް ހައްދަވައި ދެއްވާނެ ކޮންމެވެސް އެހެން ކެންޑިޑޭޓަކު ތެދުވެވަޑައިގަންނަވަން ޖެހޭ ވަގުތު މިހާރު މިވަނީ އައިސް ޖެހިފައެވެ. އެއީ ކޮން ކެންޑީޑޭޓެއް ތޯއެވެ؟ އެއީ ކޮންބޭފުޅެއް ތޯއެވެ؟ އައްޑޫ ސިޓީގެ ބްރިޖާއި ޙަވާލުވާނީ ކޮން ކެންޑިޑޭޓެއް ތޯއެވެ؟