އަގު ބޮޑު ސުރުހީތަކުން ޓޫރިޒަމަށް ކުރާނީ ކޮން އަސަރެެއް؟

ރާއްޖޭގެ ސަރުކާރު ހިންގަން އަންނަ ބަޔަކު ކޮންމެ ފަސް އަހަރަކު ޓެކުހާ ކުޅެ އެވެ. މިކަން ޓްރެންޑެއްގެ ގޮތުގައި އަންނަކަން ނުދަންނަ ބަޔަކު ނެތެވެ. އެމްޑީޕީގެ ތިން އަހަރުގެ ވެރިކަމަށްފަހު އައި ރައީސް އަބްދުﷲ ޔާމީންގެ ވެރިކަމުގައި ވެސް ޓެކްސް މަތި ކުރި އެވެ. އަދި އޭގެފަހުން އައި ރައީސް އިބްރާހިމް މުހައްމަދު ސޯލިހުގެ ސަރުކާރުން އާއްމުންނާ އެންމެ ގުޅުންހުރި ޖީއެސްޓީ 8-6 ޕަސެންޓަށް މައްޗަށް ޖެއްސި އެވެ. އަދި ޓޫރިޒަމް ޓެކްސް 16-12 އަށް މަތިކޮށްލި އެވެ. އަނެއްކާ މި ވެރިކަމުގައި ވެސް ޓެކުހާ ކުޅެން މިވަނީ ފަށާފަ އެވެ. ރައީސް ޑރ. މުހައްމަދު މުއިއްޒުގެ ސަރުކާރުން ވަނީ ރާއްޖޭން ފުރާ މީހުންގެ އަތުން ނަގާ ފީތައްވެސް މަތިކޮށްފަ އެވެ. މިއާއެކު ޓޫރިޒަމް ޓެކުހާއި ގްރީން ޓެކްސް ވެސް މައްޗަށް ޖައްސާފަ އެވެ. މި ބަދަލާއެކު ދުނިޔޭގެ ބޮޑެތި މީޑިއާތަކުން ކުއްލިއަކަށް ފެންނަން ފެށީ ބޮޑެތި ސުރުހީ ތަކެވެ. 

"ރާއްޖެ އަގު ބޮޑު ވެއްޖެ އެވެ " ރާއްޖެއަށް ނުދެވޭ ވަރަށް އަގު ބޮޑު ވެއްޖެ އެވެ " "ރާއްޖެ ދާން ތިޔަ ނަގާ ޓިކެޓުގެ އަގު ބޮޑުތަނުން މަތިވެއްޖެ" މި ފަދަ ސުރުހީތަކާއެކު ދުނިޔޭގެ ބޮޑެތި މީޑިއާ ތަކުން ވަނީ ރާއްޖެ ޖާގަ ހޯދާފަ އެވެ.  

ރާއްޖެ "އަގު ބޮޑު" މި ސުރުހީތަކާއެކު މުޅި ދުނިޔޭގައި އެ ވާހަކަ ދައްކާއިރު މިއީ ރާއްޖޭގެ ޓޫރިޒަމް ހެވެއް ހެއްޔެވެ؟ ނޫނީ މިއީ ބޮޑު ގޯހެއް ހެއްޔެވެ؟ މިކަމުން އަސަރު ކޮށްފާނެ ހެއްޔެވެ؟ ކުރާނީ ކޮން އިރަކުން ހެއްޔެވެ؟ ކިހާ ބޮޑު އަސަރެއް މިކަމުން ކޮންފާނެ ހެއްޔެވެ؟ މިހުރީ ހައްތަހާ ވެސް އުފެދޭ ސުވާލެވެ.

ރާއްޖޭގެ މަތީ ފަންތީގެ ރިސޯޓެއްގެ އިސް މަގާމެއްގައި ހުންނެވި ބޭފުޅަކަށް މި ސުވާލުކޮށްލުމުން އޭނާ ވެސް އުފެއްދީ ސުވާލު ތަކެކެވެ. "ބޭނުންވަނީ ރާއްޖެ އަގު ބޮޑުކޮށް ބާއްވަން ހެއްޔެވެ؟ ދިވެހިންނަށް ފައިދާހުރީ އަގު ވެގެން ހެއްޔެވެ؟ 

ރާއްޖޭގެ ޓޫރިޒަމްއަކީ އޭގެ ޒާތުގައި އަގު ބޮޑު މަރުކާއެއްގެ ގޮތުގައި ދުނިޔޭގެ އެންމެންނަށް ވެސް ގަބޫލު ކުރެ އެވެ. މި ވަގުތު ވެސް ދުނިޔޭގައި ސާވޭއެއް ކޮށްލައިފިނަމަ ގިނަ ބަޔަކު ބުނާނީ ރާއްޖެއަކީ އަގު ބޮޑު މަންޒިލެކެވެ. ރާއްޖެދާން އެހާ ފަސޭހައެއް ނޫނެވެ. ރާއްޖެއަކީ އެއްވެސް ޒަމާނެއްގައި "ޗީޕް " މަންޒިލެއްގެ ގޮތުގައި ދުނިޔެއެއް ނުދަނެ އެވެ. ނަމަވެސް 2009 ވަނަ އަހަރުން ފެށިގެން ގެސްޓްހައުސް ވިޔަފާރި ފަތު އަޑުކިޔާފަ އުފެދެން ފެށުމާއެކު ރާއްޖެއަކީ ގިނަ ބަޔަކަށް "އެފޯޑް ކުރެވޭނެ" މަންޒިލެއްގެ ގޮތުގައި ދަންނަ މީހުންގެ ގިނަވި އެވެ. އެކަމަކު މިއީ ހަގީގަތުގައި ރާއްޖޭގެ ޓޫރިޒަމް މަރުކާއެއް ނޫނެވެ. އަދިވެސް ރާއްޖެއަކީ ހަމަ އަގު ބޮޑު މަންޒިލެކެވެ. ރާއްޖޭގެ ޓޫރިޒަމްގައި 62،000 ޓޫރިސްޓު އެނދު ހުރިއިރު މި އެނދުގެ ބޮޑު ޕަސެންޓެއް އަދިވެސް ހިއްސާ ކުރަނީ ކުރިން ބުނި އަގު ބޮޑު ބްރޭންޑު ތަކެވެ. އެކަމަކު ޓޫރިޒަމް ވިޔަފާރީގެ ވާދަވެރިކަމުގައި ރަނގަޅު އޮކިއުޕެންސީ ހޯދަން އަގު ތިރި ކުރުން މިއީ އަދި އެހެން ޓޮޕިކެކެވެ. މި ވަގުތު ވެސް ރާއްޖޭގައި ވިއްކާ އެނދުގެ 70 ޕަސެންޓަކީ އާއްމުކޮށް ދުނިޔޭގެ ބާޒާރުގައި އެހެން މަންޒިލްތަކުގައި ވިއްކާ ވަަރަށްވުރެ އަގު ބޮޑު އެނދުތަކެވެ. އަދި އެންމެ އާދައިގެ އެއްޗަކަށް ބަލާނަމަ މިސާލު ނަގާނަމަ ކުޑަ ފެން ގުޅިއެއްގެ އަގަށް ބެލިނަމަ ވެސް ޓޫރިސްޓުންނަށް އެ ތަކެއްޗަކީ އަގު ދުނިޔޭގެ އެހެން ގައުމުތަކަށްވުރެ 100 ގުނަ ބޮޑު އެއްޗެކެވެ. 

ޓޫރިޒަމް ސިނާއަތުގެ ބައެއް ތަޖުރިބާކާރުން ގަބޫލުކުރާ ގޮތުގައި "ރާއްޖެ އަގު ބޮޑު ވެގެން" ބޭރުގައި ޖަހާ ސުރުހީއަކުން އާއްމު މީހާގެ ހިޔާލު ބަދަލުގެ ދަތުރު ހުއްޓައެއް ނުލާނެ އެވެ. ނަމަވެސް ގަޅި އުކާނީ މޭވާ އަޅާ ގަހަށޭ ކިޔައި އަތް އުރާލައިގެން މި ވަގުތު ތިބުން ބުއްދިވެރިނޫކަން ގިނަ ފަރާތްތަކުން ގަބޫލު ކުރެ އެވެ. 

ރާއްޖޭގެ މާކެޓިން ކުންފުނި އެމްއެމްޕީއާރުސީގެ ޗެއާމަން އަބްދުﷲ ގިޔާސް ވިދާޅުވި ގޮތުގައި ބޭރުގެ ނޫސްތަކުގައި ހުރި ސުރުހީތަކުން މި ވަގުތު ޓޫރިޒަމަށް އަަސަރު ކުރާނެ ކަމަށް ގަބޫލު ނުކުރެވެ އެވެ. ނަމަވެސް ދުރު މުސްތަގުބަލަށް ބަލާއިރު އެކަމާމެދު ވިސްނުން ބުއްދިވެރިކަމަށް ޓޫރިޒަމް ސިނާއަތުގެ ތަޖުރިބާކާރު ވެސް ގަބޫލު ކުރައްވަ އެވެ.

"މިފަދަ ހާލަތްތަކުން އެނގެނީ ޑެސްޓިނޭޝަން އިސްތިހާރު ކުރަން އެމްއެމްޕީއާރުސީގައި ކެޕޭސިޓީ ހުންނަން ޖެހޭ މިންވަރު. މިހާލަތުގައި ޕީއާރު އެޖެންޓުން ބޭނުންކޮށްގެން ގިނަ މަސައްކަތް ތަކެއް ހަގީގަތުގައި ކުރެވޭނެ. އެ ކެޕޭސިޓީ އެމްއެމްޕީއާރުސީގައި ހުރިނަމަ އެ މަސައްކަތް ކުރެވޭނެ. އަޅުގަނޑުމެން މިދަނީ މިކަމަށް ކައުންޓާ ކުރަން ކުރެވޭނެ ކަންކަން ބަލައި ގިނަ މަސައްކަތް ތަކެއް ފަށަން ތައްޔާރު ވަމުން،" އަބްދުﷲ ވިދާޅުވި އެވެ.

އޭނާ ވިދާޅުވި ގޮތުގައި ޓޫރިޒަމަށް މިހާރު ފެތުރިފައިވާ ވާހަކަަތަކުގެ ސަބަބުން އަސަރެއް ކުރާނެނަމަ ކުރާނީ އަންނަ ޓޫރިޒަމްގެ އޮފް ސީޒަންގަ އެވެ.

"މިހާރު މި ސީޒަނަށް ހުރިހާ މީހުން ތިބޭނީ ބުކިން ހައްދައިގެން. އެކަމަކު އަންނަ ސަމާގަ މީގެ އަސަރު ކުރާނީ. އެހެންވެ އެކަން ކުޑަ ކުރަން އެމްއެމްޕީއާރުސީން ގިނަ މަސައްކަތް ތަކެއް ކުރާނެ،" އަބްދުﷲ ވިދާޅުވި އެވެ.

ޓޫރިޒަމަށް އަންނަ ނެގެޓިވް ވާހަކަ ތަކަށް "ހަމަލާދޭން" އެމްއެމްޕީއާރުސީން ގިނަ މަސައްކަތް ތަކެއް ކުރަން ޖެހުނުނަމަވެސް މި ވަގުތު އެންމެ ބޮޑު އެއް މައްސަލައަކީ އެ ކުންފުނީގައި މާކެޓިން ބަޖެޓެއް ނެތުމެވެ. އާއްމުކޮށް އެ ކުންފުންޏަށް އަހަރެއްގެ މައްޗަށް މާކެޓިން އަށް ދެނީ ނުވަ މިލިއަން ޑޮލަރެވެ. މިހާތަނަށް ފެނުނު މަންޒަރަށް ބަލާއިރު އެމްއެމްޕީއާރުސީއަށް ޑެސްޓިނޭޝަން މާކެޓިން އަށް މާ އެދެވޭ ކަމެއް ނުކުރެވޭ ކަމުގެ ޝަކުވާ އަބަދު ވެސް އިންޑަސްޓްރީން ކުރެ އެވެ. އެކަމަކު މިހާރު ވެސް އެމްއެމްޕީއާރުސީން ދަނީ ދުނިޔޭގެ އެކި މަންޒިލްތަކުގައި މާކެޓިން ގިނަ ހަރަކާތް ތަކެއް ހިންގަމުންނެވެ،

އެމްއެމްޕީއާރުސީގެ ޑީއެމްޑީކަން ވެސް ކުރެއްވި އަދި ލެޓްސްގޯ ކުންފުނީގެ ޗީފް އޮޕަރޭޓިން އޮފިސަރު (ސީއީއޯ) ގެ މަގާމުގައި ހުންނެވި މުހައްމަދު ބައްސާމު އާދަމް ވިދާޅުވި ގޮތުގައި މިހާލަތުގައި އެމްއެމްޕީއާރުސީން ގިނަ މަސައްކަތް ތަކެއް ކުރަން މަޖުބޫރެވެ. އެހެން ނޫންނަމަ ޓޫރިޒަމަށް ގިނަ ދަތިތަކެއް ކުރިމަތިވާނެ ކަމަަށް އޭނާ ގަބޫލު ކުރައްވަ އެވެ.

"ރާއްޖެ ފެއާތަކުގައި ބައިވެރިވާން ނަގާ ފީތަ އްވެސް އެވަނީ ބޮޑު ކޮށްފަ [އެމްއެމްޕީއާރުސީ] އިން. މި ވަގުތު އެއީ އެހާ ރަނގަޅު ކަމެއް ނޫން. އެކަން ކުރާނަމަ ނަގާ ފައިސާ ރަނގަޅު ގޮތުގައި މާކެޓިން އަށް ހޭދަ ކުރުން މުހިންމު. އެހެންނޫނަމަ ކުރިމަގުގައި ގެއްލުން ބޮޑުވާނެ،" ބައްސާމް ވިދާޅުވި އެވެ.

ރާއްޖޭގެ ބޭރުގައި ހުންނަވައިގެން ޓޫރިޒަމަށް ގިނަ ހިދުމަތް ތަކެއް ކުރައްވާ ޓޫރިޒަމް ތަޖުރިބާކާރެއް ނޫހުގައި ނަން ނުޖެހުމަށް އެދި ވިދާޅުވި ގޮތުގައި އެއާޕޯޓުން ފުރާ ޓޫރިސްޓުންގެ އަތުން ޓެކްސް ބޮޑުކޮށް 500 ޑޮލަރު މާރު ކުރަން މަޖުބޫރު ކުރުވުމާއި ޓެކްސްތައް ބޮޑުވުމުން މީގެ އާހިރު ބާޑަން އަންނާނީ ޓޫރިސްޓު މީހާގެ ޖީބަށެވެ. މިހާރު ފެންނަން ހުރި ބޭރުގެ ސުރުހީތަކާއި މިކަމާ އަޅާ ކިޔާނަމަ ކުރިމަގުގައި ދަތި ތަކެއް ކުރިމަތިވުމުގެ ފުރުސަތު އެބައޮތެވެ.

"އަޅުގަނޑު އިއްޔެ ހެނދުނު ހޭލައިގެން މިތާ ]އިނގިރޭސިވިލާތު[ ގެ ނޫހެއް ކިޔާލިއިރު މި އޮންނަނީ ރާއްޖެއަށް ދާނެ ކަމެއް ނެތް ކަމަށް ރާއްޖެ މާ އަގުބޮޑު ވެއްޖެއޭ މިހާރު. ރާއްޖެއާ އެއްވަރުގެ ހިދުމަތެއް ލިބެ އޭ މި ވެނި ގައުމެއް މާ ރަނގަޅޭ. މިއީ އިނގިރޭސިވިލާތުގެ އެންމެ ހިންގާ ނޫސް. މިފަދަ އާޓިކަލް ތަކުން އަސަރެއް ނުކުރާނެ ކަމަށް ބަލައިގެން ތިބުން ބުއްދިވެރިއެެއް ނޫން. މިހާރު ވެސް ހަގީގަތުގައި އަސަރު ކޮށްފި،" ނަން ނުޖެހުމަށް އެދި ވިދާޅުވި އެވެ.

ރާއްޖެ އަގު ބޮޑު ވެއްޖެކަމަށް މި ވަގުތު ސުރުހީ ތަކެއް ނެރެގެން އުޅޭ ސަބަބަކީ ކޮބައި ހެއްޔެވެ ؟ މިކަން އަބަދު ވެސް ކުރަނީ ރާއްޖެއާ ވާދަވެރި "އިގްތިސޯދީ" ހަތުރުވެރިންނެވެ. މިކަމުގެ އަޑީގައި އަބަދު ވެސް އަވަށްޓެރި ލަންކާ މީހުން ތިބޭ ކަމަށް ޓޫރިޒަމް ސިނާއަތުގެ އިސް ފަރާތްތަކުން ތުހުމަތު ކުރެ އެވެ. މީގައި އެ މީހުންނަށް ލިބޭ މޮޅެއް ވެސް އެބައޮތެވެ. މައިގަނޑު ސަބަބަކީ ރާއްޖެ އަށް ޓޫރިސްޓުން ގެނައުމުގެ ފުލް ކޮންޓްރޯލް ކޮޅުނބު މީހުންގެ އަތުގައި އޮތުމެވެ. ރާއްޖެ އަށް ދަތުރު ކުރާ އެއާލައިން ތަކަށް ބެލިނަމަވެސް 90 ޕަސެންޓް ކޮންޓްރޯލް އޮތީ ލަންކާ މީހުންނެވެ. މިކަން ކުޑަ ކުރެވެނީ އެކަން ކުޑަ ކުރަން އުޅެގެންނެވެ. އެހެން ނޫންނަމަ ކޮންމެ ވަގުތެއްގައި ރާއްޖެއާ މިގޮތަށް ޖެއްސުން ކުރަން ފުރުސަތު ލިބޭނެ އެވެ. އެ ފުރުސަތު ލިބެނީ އެ ސުރުހީ ހެދެނީ ދިވެހިން ފުރުސަތު ދޭތީ އެވެ.