ރައްކާތެރި ކުރަންވީ ހައްގު ހެއްޔެވެ؟ ނުވަތަ ހައްގު ލިބިދޭން ޖެހޭ މީހާ ހެއްޔެވެ؟

ރައްކާތެރި ކުރަންވީ ޙައްޤު ހެއްޔެވެ؟ ނުވަތަ ޙައްޤު ލިބިދޭން ޖެހޭ މީހާ ހެއްޔެވެ؟

މި ސުވާލާއެކު ތަފާތު ޚިޔާލުތައް ހިތުގައި ހިނގައި ގަންނާނެކަން ކަށަވަރެވެ. ދައްކަން މިއުޅޭ ވާހައަކީ އަޅުގަނޑުމެން ކޮންމެ މީހަކުވެސް ވިސްނާލުން މުހިންމު ކަމެއްގެ ވާހަކައެވެ. ދިވެހިރާއްޖެ މިވަނީ އައު ނިޒާމަކަށް ހިޖުރަކޮށްފައެވެ. އެއީ އޭގެ ދަށުގައި ހުރިހާ ޙައްޤުތަކެއް ކަށަވަރުވާ ނިޒާމެއް ކަމަށް ބަލައިގެންނެވެ. ނަމަވެސް ސުވާލަކީ އެނިޒާމުގެ ދަށުގައި ދިރިއުޅޭ އިންސާނުންނަށް އެބުނާ ޙައްޤުތައް ކަށަވަރު ވެފައި ވޭތޯއެވެ. ހަމައެކަނި އެންމެ ކަމަކަށް ބަލައިލަމާ ހެއްޔެވެ؟

އަބުރަކީ އިސްލާމްދީނުގައި މައްކާގެ ޙުރުމަތްތެރިކަން ފަދައިން؛ ޙައްޖު މަހުގެ ޙުރުމަތްތެރިކަން ފަދައިން؛ ޙައްޖު ދުވަހުގެ ޙުރުމަތްތެރިކަން ފަދައިން؛ ޙުރުމަތްތެރި ކުރައްވާފައިވާ ކަމަކަށް ވީއިރު ތިބާގެ އަބުރަށް މި ނިޒާމުގެ ދަށުން އޮތީ ކޮން ރައްކަލެއް ހެއްޔެވެ؟

މީހަކު ތިބާއާއި ތިބާގެ މައިންބަފައިންނާއި އަނބިދަރިންނޭ ކިޔައިގެން ހަމަކޮންމެ ވާހަކައެއް ދައްކަންވީއެވެ. ކޮންމެ އެއްޗެއްވެސް ލިޔަންވީއެވެ. ނިޒާމުގެ ދަށުން އެކަން ހުއްޓުވަން ކުރެވޭނެ ހަމަ އެއްވެސް ކަމެއް ތިބާއަކަށްނެތެވެ. ކީއްވެ ހެއްޔެވެ؟ މިނިޒާމުގައި އޮންނަ މާ މުޤައްދަސް އެހެން ޙައްޤެއް ޙިމާޔަތް ކުރުމަށްޓަކައެވެ.

އެއީ ޚިޔާލު ފާޅުކުރުމުގެ މިނިވަންކަމެވެ. ޚިޔާލު ފާޅުކުރުމުގެ މިނިވަންކަމުގެ ދަށުގައި ބޭނުން އެއްޗެއް ކިޔާލުމުގެ މިނިވަންކަމެވެ. އެ ޙައްޤާ ޖެހުމުން އޭގެ ޙިމާޔަތުގައި ދެންޖެހޭނީ ތިބާގެ މުޅިދިރިއުޅުން ޤުރުބާންކޮށް ބިރުވެރިކަމާއި ނުތަނަވަސްކަމުގައި ދިރިއުޅޭށެވެ! ޖެހުނު ކޮޅިގަނޑެއް ފަދައިން ފަތުރާލި ދޮގު ޚަބަރާއެކު މުޅި ޙަޔާތް ނުތަވަސްކަމަކަށް ބަދަލުވީއެވެ. އުޅެމުން އައި އުފާވެރި ދިރިއުޅުން ބަނަވީއެވެ. ހިނިތުން ވެފައިވާ މޫނަކައިގެން މީހުންގެ ތެރެއަށް ނިކުމެ އުޅުނު އުޅުން ނިމުމަކަށް އައީއެވެ. ފަތުރާލި ބުހުތާނު ދޮގުގެ ސަބަބުން ދެމަފިރިން އެކުގައި ހިތްހަމަ ޖައްސާލަން ޖަހަމުން ދިޔަ ފިނިބުރުތައްވެސް ހުއްޓުނީއެވެ. އުފާވެރި މާޙައުލެއްގައި ޙަޔާތުގެ ފޮނިހަނދާންތަކާއި ޙާދިސާތައް ކިޔާލަން ރެސްޓޯރަންޓް ތަކަށް ގޮސްލާ އުޅުނު އުޅުންވެސް ނިމުމަކަށް އައީއެވެ.

މި ހިސާބުން ކިޔުންތެރިންގެ ހިތަށް އަރާފާނެއެވެ. ކުރާނެ ކަމެއް ނެތިފައި ހުންނާކަށް ނުޖެހެއެވެ. ޕޮލިހަށް ދާންވީއެވެ. ކޯޓަށް މައްސަލަ ޖައްސަންވީއެވެ. ދަޢުވާކުރަންވީއެވެ. ދަންނަވަންތޯއެވެ. ތިޔައިން އެއްވެސް ކަމަކުން ލިބޭނެ އެއްވެސް ރައްކާތެރިކަމެއް ނެތެވެ. ވިއްޔާ ވާނީ އިތުރަށް އުނދަގުލެވެ. އެހެނީ ފުލުސް އޮފީހަށް ދާއިރު އެބޭފުޅުން ވިދާޅުވާނީ އިންޒާރެއް ދީފައި ނެތިއްޔާ ފުލުހުންނަށް ކުރެވޭނެކަމެއް ނެތްކަމުގައެވެ. އަމުދުން ރަޖިސްޓަރީ ނުކުރާ ނޫހެއްގައި ލިޔެފައިވާ އެއްޗެއް ވިއްޔާ؛ އަދި މާބޮޑަށް އެ ޙައްޤު އޮންނަނީ ޙިމާޔަތް ވެފައެވެ. އެވެރިން ކޮންމެ އެއްޗެއް ލިޔުނަސް ކުރެވޭނެކަމެއް ނޯވެއެވެ. އަބުރުގެ ދަޢުވާކުރަން ކޯޓަށް ދާން ބަލާއިރު ޚިޔާލު ފާޅުކުރުމުގެ މިނިވަންކަމުގެ ޙައްޤުގައި އަބުރުގެ ޤާނޫނު ވަނީ ކަފުންކޮށްފައެވެ. އެހެންވީމާ މިނިޒާމުގެ ދަށުން މި ޙިމާޔަތް ކުރެވޭނީ މީހުންގެ އަބުރާއި ޢިއްޒަތެއް ނޫނެވެ. އެއަށް ވުރެ މުޤައްދަސް ވަނީ ތިމާއަށް ފެންނަ ކޮންމެ އެއްޗެއް އަނެކާއަށް ކިޔައިއުޅޭ އަނިޔާވެރިންގެ"ޙައްޤެވެ."

​އަނިޔާ ލިބުނު މީހާގެ ޙާލުގެ ދުލުން ބުނާ ކަހަލައެވެ! މާތް ﷲ އާ ވަކީލެވެ. އޭ އަނިޔާވެރިޔާ އެވެ! ﷲ އިރާދަކުރެއްވިއްޔާ މާތް ﷲ ގެ ޢަދުލުވެރި ދަރުބާރަށް އަހަރެން ކަލޭ ގޮވައިގެން ދާނަމެވެ. އެދުވަހުން އަހަރެންނާ ކަލެއާ ދެމެދު ފައިޞަލާ ކުރައްވާނީ މާތް ﷲ އެވެ. މިހުރީ އެދުވަހުގެ އިންތިޒާރުގައެވެ.